In het kader van Internationale Vrouwendag zijn we gaan onderzoeken wat voor impact de coronapandemie heeft gehad op vrouwen op de werkplek. Om te zien waar we staan en hoever we nog te gaan hebben, hebben we onze klanten gevraagd wat zij doen om hun vrouwelijke medewerkers in het zonnetje te zetten en te ondersteunen.
De antwoorden van onze klanten kwamen overeen met wat ook uit verscheidene onderzoeken blijkt: om vrouwen op de werkplek te ondersteunen en te bevorderen, moet flexibel werken de norm worden (meer dan 90% van de bevraagden was het hierover eens).
Hoe flexibel werken vrouwen kan helpen om alles te doen wat ze ambiëren.
De impact van corona op Tami Silbermans werk-privébalans was een geluk bij een ongeluk. Voor maart 2020 stond Tami, VP Sales en moeder van vier jongens (van 8, 10, 13 en 16) vroeg in ochtend op om de kinderen klaar te maken voor school en de trein van 8.30 uur te halen. Rond zeven uur ‘s avonds kwam ze thuis om eten te koken, haar kinderen te vragen hoe hun dag was en om 21.30 uur ging ze dan naar een yogales (‘even wat tijd voor mezelf’) om haar dag af te sluiten.
“Ik weet dat het gek was, maar ik wist niet beter en ik was het nu eenmaal zo gewend”, zei ze.
Tami ziet zichzelf als een workaholic, maar haar kinderen zijn alles voor haar. Toen ze door de pandemie noodgedwongen niet naar kantoor kon, deed zich ineens de gelegenheid voor om deze twee aspecten met elkaar in balans te brengen. En nu wil ze nooit meer anders.
Doordat ze geen slaaf van het spoorboekje meer is en niet meer drie uur in de trein hoef te zitten, heeft Tami meer tijd en energie om zich op haar werk te concentreren. Ze is dol op de kleine momenten overdag wanneer ze haar computer even kan laten voor wat die is en weer moeder kan zijn: kijken hoe het met haar zoon gaat terwijl ze nog een potje koffie zet, de hond uitlaten tussen twee videogesprekken door of buiten de deur lunchen met het hele gezin. Deze dierbare momenten waren gewoon niet mogelijk met haar oude werkindeling.
Toen we klanten vroegen hoe hun bedrijfscultuur initiatieven ondersteunt om vrouwen naar het management te promoveren, gaf meer dan 90% flexibele werkmodellen (hybride, thuis, op afstand) en flexibele werktijden (in plaats van de gebruikelijke 9 tot 5) als antwoord.
Hoe kunnen bedrijven voor meer flexibiliteit op de werkplek zorgen?
Flexibel werken gaat veel verder dan de optie bieden om thuis te werken.
Als manager geeft Tami haar teamleden het vertrouwen om te werken zoals dat hun het beste uitkomt. Voor haar telt het resultaat.
“Ik vind het belangrijk als ik bij mijn teamleden zie dat ze gepassioneerd, gemotiveerd en enthousiast zijn over hun werk. Ze moeten belangrijk vinden wat ze doen, gek zijn op hun baan en succesvol willen zijn”, zegt Tami. “Als ze deze ambities hebben, dan weet ik dat ze goed bezig zijn en kan ik ze het vertrouwen geven en die flexibiliteit bieden.”
Laat werknemers zelf hun uren bepalen en hoe ze willen werken. Meet de prestaties op basis van kwaliteit en productie in plaats van de tijd die ze achter een scherm doorbrengen. Neem belangrijke vergaderingen op, zodat als een moeder haar kind moet helpen met huiswerk, ze later alsnog kan zien wat de productplanning voor het eerste kwartaal wordt.
We vroegen bedrijven ook wat ze deden om werkende moeders te ondersteunen, die tijdens gedwongen schoolsluitingen en lockdowns het merendeel van de kinderopvang voor hun rekening moesten nemen.
Ook hier gaf een overweldigende meerderheid een flexibele werkindeling als antwoord. Flexibel werken is geen ‘leuke optie’ die alleen relevant is voor werkende moeders, het is voor iedereen noodzakelijk. Een gezonde werk-privébalans stimuleren en al je medewerkers toestaan om weg te mogen als dat nodig is, is gewoon goed ondernemerschap.
Wat kunnen bedrijven nog meer doen om vrouwen te ondersteunen?
Het is november 2020 en op de koude tegelvloer van haar badkamer zit Sonia Frassetti te wachten tot haar sollicitatiegesprek via een Zoom-vergadering gaat beginnen. Nu de werkloosheid hoog is en de pandemie in alle hevigheid woedt, is Sonia wanhopig op zoek naar werk en ze wil niets aan het toeval overlaten. Het risico vandaag is dat een van haar twee kleintjes, die al sinds maart niet meer naar school zijn geweest, misschien het videogesprek verstoort en dat haar grote geheim onthuld wordt: dat ze stiekem een moeder met twee jonge kinderen is. Ineens neemt het gesprek een onverwachte wending, wanneer Sonia niet gevraagd wordt naar haar ervaring of relevante vaardigheden, maar hoe ze de zorg voor haar kinderen gaat combineren met een fulltime baan.
Sonia hield vol, zoals alleen moeders dat kunnen, en wist problemen altijd creatief op te lossen. Uiteindelijk heeft ze een baan gevonden die ze supergaaf vindt. Andere vrouwen waren niet zo gelukkig.
Sonia en miljoenen werkende moeders die in hetzelfde schuitje zaten, moesten onevenredig veel voor de kinderen zorgen tijdens de pandemie. Met de kinderen thuis van school en zonder mogelijkheid om met vrienden af te spreken, was het aan moeders om het voortouw te nemen en de rol van leraar, vriend, coach, kantinejuffrouw en nog zo veel meer op zich te nemen. Als gevolg daarvan verlieten enorme aantallen vrouwen de arbeidsmarkt. En moeders zoals Sonia moesten creatieve manieren verzinnen om hun ‘geheim’ te bewaren.
Dus hoe kunnen we dit veranderen? Hoe kunnen we bedrijven en sollicitatieprocessen creëren die werkende moeders helpen?
Moeder zijn wordt vaak gezien als een last en niet als een pluspunt. Om dat te veranderen, moet je leiding geven met empathie en openheid.
Nu de pandemie de wereld van werk blijvend heeft omgegooid, is het aan HR en managers om zich van hun goede kant te laten zien en constructieve gesprekken te voeren met hun teams om het welzijn van hun medewerkers te waarborgen. Leiding geven met empathie betekent dat je de mensen met wie je werkt in de eerste plaats als individu ziet, met een eigen leven buiten het werk.
Tami’s benadering als manager is dat je ‘werk en privéleven gewoon niet kunt scheiden’. Als een van haar teamleden het even niet meer ziet zitten of een lastige thuissituatie heeft, staat ze klaar om erover te praten en haar mensen te ondersteunen. Laat medewerkers weten dat hun privéleven een weerslag heeft op het werk en dat je dat volkomen begrijpt. Geef bij sollicitatiegesprekken met potentiële nieuwe medewerkers aan dat ze gerust even mogen kijken wat hun kind aan het doen is voordat jullie het gesprek weer voortzetten. Werk is belangrijk, maar het leven gaat door. Geef vrouwen (en alle werknemers) genoeg ruimte voor beide.
Internationale Vrouwendag vieren
We vieren Internationale Vrouwendag door te erkennen dat we meer kunnen doen. We moeten vrouwen helpen hun volledige potentieel te bereiken, vrouwen de vrijheid geven om niet meer te hoeven kiezen tussen moeder of baas zijn, en zowel thuis als op kantoor voor meer gelijkheid zorgen.
Vrouwen krijgen dingen voor elkaar. Het wordt tijd dat we dat inzien.